Uit mijn boek glijdt een vergeelde kattebel als een schim uit een ander leven.
In vluchtig handschrift de woorden: Ala sani, na boeng sani — alles wat gebeurt, gebeurt voor het beste.
Een Surinaamse wijsheid opgetekend in de marge van een dag die al lang voorbij is. Een boekenlegger van herinnering die zijn tijd afwacht om opnieuw betekenis te krijgen.
Op Zanderij kijk ik nog één keer om. De warmte van het land blijft aan mijn huid kleven. Mijn hart knoopt zich samen in het onuitgesproken afscheid.
Zal ik hier ooit terugkeren? De tijd zwijgt. Maar een zachte stem in mij zegt: welke afslag ik ook neem — Ala sani, na boeng sani alles komt goed, op een manier die ik nog niet ken.
Uit: Ik was daar nog even Een bundel mijmermomenten in wording – Patrick Wouters
#Beautiful #Suriname #Paramaribo #verhalen #schrijven #bookstagram #boekstagram #Vluchtindewerkelijkheid #Rauw/Rouw #Onderweg Ik was daar nog even Dank voor de inspiratie lieve Marlene Amelo.
Lawang Sewu: het huis met de duizend deuren, Semarang, Indonesië
Geboren in Den Haag, opgegroeid in Rijswijk en – na een lang uitstapje naar het Groene Hart – sinds 2018 weer terug in het Rijswijkse. Schrijver Patrick Wouters publiceerde twee boeken, waarvan het meest recente de titel Rauw/Rouw draagt: het pure verhaal van het verlies van een vriend en de zoektocht naar wat daaraan voorafging.
Sinds zijn jeugd, die zich afspeelde in de wijk Steenvoorde-Noord, schrijft Patrick verhalen. De voedingsbodem daarvoor werd gelegd op de voormalige school aan de Dr. Poelslaan en de Pius XII, die later opging in de Petrusschool. Aan onderwerpen uit zijn onbezorgde jeugd geen gebrek. Een belangrijke rol is weggelegd voor het migratieverhaal van zijn ouders en grootouders, die in 1958 gedwongen Indonesië verlieten. Dat verhaal blijkt een onuitputtelijke inspiratiebron.
De ander zien Tegenwoordig wordt het verhaal van de Indische Nederlander gezien als een van de eerste grote migratieverhalen in Nederland. Een verhaal van verbinding: een nieuwe plek vinden en creëren – iets wat veel nieuwe Nederlanders door de jaren heen hebben moeten doen. Dat fascineert hem: ‘Alle mensen, alle Nederlanders – multicultureel of niet – hebben een verhaal. Dat is iets wat ons bindt. Waar we van kunnen leren en groeien. Ook naar elkaar toe. Door de ander echt te zien, kunnen we verdeeldheid overwinnen.’
In 2022 debuteerde hij met Vlucht in de werkelijkheid, een mozaïekvertelling over de vriendschap tussen twee jongens die elkaar sinds hun twaalfde kennen, elkaar rond hun zeventiende uit het oog verliezen en elkaar in hun dertiger jaren terugvinden in het Nationaal Archief in Den Haag. Ze hervatten hun vriendschap, en gaandeweg ontvouwt zich hun gedeelde familiegeschiedenis in een gezamenlijk boekproject. Met flashbacks naar Nederlands-Indië, Indonesië en Suriname. Wouters schreef delen van het boek in zowel Indonesië als Suriname.
‘Ik wilde schrijven over thema’s als vriendschap, mentale gezondheid, familierelaties, kolonialisme en migratie. Maar lezers vooral op het spoor zetten om de andere kant van de Nederlandse geschiedenis zelf te ontdekken.’
Na Vlucht in de werkelijkheid bleven veel lezers met vragen achter. In het opzichzelfstaande vervolg Rauw/Rouw wordt een tipje van de sluier opgelicht. Het boek speelt zich af in het heden, maar ook het Den Haag en New York van de jaren zeventig vormen het decor van enkele scènes. Indonesië en Suriname keren eveneens terug als belangrijke plaatsen waar de hoofdpersonen het nodige beleven. Rauw/Rouw is rauwer van stijl dan zijn debuut. ‘Mijn tweede boek is ook het resultaat van een persoonlijke ontwikkelingsreis. Ik hoop dat lezers de gelaagdheid ervan en de knipoog hier en daar kunnen waarderen.’
Mijmermomenten Momenteel werkt Wouters aan Onderweg, een los te lezen vervolg op Rauw/Rouw. Onlangs maakte hij opnieuw een schrijfreis naar Indonesië. Daar ontstond ook het idee voor een geïllustreerde bundel mijmermomenten, onder de titel Ik was daar nog even. Enkele daarvan zijn als voorpublicatie te vinden op zijn website.
‘Schrijven is ook veel onderzoek doen op inspiratieplekken. Indonesië en Suriname zijn landen waar ik veel verhalen mocht optekenen van mensen die hun persoonlijk lief en leed met me wilden delen.’
De boeken van Patrick Wouters zijn verkrijgbaar bij iedere (online) boekhandel. Gesigneerde exemplaren zijn te bestellen via zijn website. Op senangproducties.com vind je achtergrondinformatie over de totstandkoming van zijn boeken en impressies van boekpresentaties in zowel Suriname als Nederland.
Woensdag 19 maart 2025 droeg ik voor uit mijn boeken tijdens De Sociale Tafel bij Theater de Vaillant in Den Haag.
Als geboren Hagenaar met roots in onder meer Indonesië, was het fijn om ook iets van mijn persoonlijke verhaal te delen vandaag.
Ale mensen, alle Nederlanders (bicultureel of niet) hebben een verhaal. Dat is iets wat ons bindt. Waar we van kunnen leren en groeien. Ook naar elkaar toe. Het is belangrijk om elkaar echt te zien. Naar elkaar te luisteren.
Het Indo café presenteerde 8 maart 2025 in de Centrale Bibliotheek in Den Haag, de Pediscussie met als gast Patrick Wouters.
Patrick ging met Yin Lauw en Peggy Fagnotti in gesprek tijdens de Pediscussie. Wat dreef Patrick zijn boeken te schrijven? En waarom is het zo belangrijk het Indische verhaal te delen? Martijn Beekman maakte een geweldige fotoserie van deze middag: it was getting hot there.
Den Haag, 8 maart 2025: Pediscussie in de Centrale Bibliotheek, Indo Café | Foto Martijn Beekman.
Het Indo café presenteert 8 maart 2025 in Den Haag, de Pediscussie met als gast Patrick Wouters.
Schrijver Patrick Wouters schrijft sinds jaar en dag blogs en verhalen onder het motto: ‘Vandaag is morgen gisteren’. Geen heden zonder verleden. Hij debuteerde in 2022 met Vlucht in de werkelijkheid. Zijn nieuwste boek Rauw/Rouw is het opzichzelfstaande vervolg op zijn debuut: het pure verhaal over het verliezen van een vriend en de zoektocht naar wat daaraan vooraf ging. Daarnaast werkt hij als adviseur diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie, communicatieadviseur en als dagvoorzitter/moderator.
Patrick gaat zaterdag 8 maart om 14.00 uur met Yin Lauw en Peggy Fagnotti in gesprek tijdens onze Pediscussie. Wat dreef Patrick zijn boeken te schrijven? en waarom is het zo belangrijk het Indische verhaal te delen?
It’s Getting Hot in Here! Kom je ook langs? Na afloop signeert Patrick zijn boeken. Speciale Indo café deal: Rauw/Rouw + Vlucht in de werkelijkheid samen voor 20 euro!
Locatie: Centrale Bibliotheek Den Haag, Spui 68, Den Haag 4e verdieping Datum: Zaterdag 8 maart 2025 Tijd: 14.00 uur Toegang: gratis
Paramaribo, voorjaar 2022 De laatste hoofdstukken van Vlucht in de werkelijkheid zijn nog niet geschreven of het tweede boek dient zich al aan. Ik weet dan al dat ik genoeg stof heb om de meer rauwere, donkere thema’s uit het eerste boek een andere plek te geven. Wordt vervolgd in Rauw/Rouw schrijf ik dan ook op de laatste bladzijde van mijn manuscript dat nog niet af is. Rauw/Rouw kan niet bestaan zonder Vlucht in de werkelijkheid.
Suriname, zomer – winter 2022 De daaropvolgende zomervakantie breng ik eveneens door in Suriname. Slenterend door de oude stad en bij Sweetie Coffee aan de Wakapasi, vang ik verhalen op en ontmoet bijzondere mensen die persoonlijke ontboezemingen met mij delen. Zij weten dat hun verhalen safe zijn bij mij. Het slot van mijn Vlucht in de werkelijkheid ontvouwt zich in Suriname. Daar schreef ik uiteindelijk de laatste scenes van mijn debuut, geïnspireerd op de onvergetelijke film Wan Pipel van Pim de la Parra (1940-2024) die me per e-mail van gedetailleerde achtergrondinformatie voorziet over de totstandkoming van zijn meesterwerk.
Surinamerivier 2023
De eerste editie van het boek komt half december 2022 van de persen en ik besluit een handvoorraad naar Suriname te laten sturen, waar ik tot medio maart 2023 woon en werk. Vlak voor kerst, gestimuleerd door een geliefd Nederlands schrijfster, besluit ik het momentum niet voorbij te laten gaan. Op 3 februari vindt de eerste presentatie van mijn debuut plaats. Een onvergetelijke avond, net als die van de Nederlandse boekpresentatie die 23 maart plaatsvindt. 2023 had niet beter kunnen beginnen…
Life is what happens to you, while you’re busy making other plans In Google Keep maak ik tussen voorjaar 2022 en voorjaar 2024 aantekeningen voor mijn tweede boek, Rauw/Rouw en doe research naar onderwerpen en situaties die in mijn tweede boek de revue passeren. Sla ingesproken berichten op, schrijf ze uit en vertrouw hele teksten toe aan deze virtuele post-its. In een notitieboek op A4 formaat schrijf ik met de hand synopsis, karaktereigenschappen van de personages en thema’s die ik wil belichten. Het biedt structuur en overzicht. De online aantekeningen zijn hierbij van onmisbare waarde. In het eerste boek kon ik nog niet alles prijsgeven. Lees: het was me nog niet allemaal in de schoot geworpen.
Een schrijfretraite in Suriname, de laatste twee weken van mijn verblijf in 2023, levert veel op. Als ik eenmaal begin met schrijven, ben ik niet te stoppen. Terug in Nederland is niets wat het lijkt en krijgen naasten het qua gezondheid zwaar voor de kiezen. 2023-2024 is een periode van mantelzorg en veel ups en downs, maar altijd up and running. Het brengt me veel. Mijn tweede boek krijgt daardoor een diepere gelaagdheid.
Magelang, Indonesië 2024
Tijdens mijn soloreis naar Indonesië (schrijfretraite voorjaar 2024) ontvouwt zich het verdere verloop van Rauw/Rouw en ook het slot van het boek. Mijn vierde reis naar Indonesië levert zoveel op, dat zelfs thema’s en ideeën voor een derde én vierde boek zich aandienen. Hartstochtelijk als ik ben, lukt het me gelukkig toch om de focus te houden op mijn tweede boek. Zomer 2024 durf ik te zeggen: het boek is af. Als de herfst begint, geef ik mijn manuscript uit handen voor (boek)redactie en manuscriptbegeleiding. Loslaten is moeilijker dan ik dacht 😉
Vrijdag 13 september 2024 vierden familie, vrienden, bekenden, collega’s etc. het leven van cineast Pim de La Parra. Meneer Pim overleed op 6 september in Paramaribo op 84-jarige leeftijd.
Voorjaar 2022 Pim de La Parra en ik hebben e-mailcontact over de totstandkoming van zijn onvergetelijke, iconische film Wan Pipel, één van mijn lievelingsfilms. De Surinamepassages uit mijn debuut Vlucht in de werkelijkheid (2022) en uit het opzichzelfstaand vervolg Rauw/Rouw (2024) zijn geïnspireerd op zijn meesterwerk. Mijn eerste boek schreef ik voorjaar-zomer 2022 af in Suriname en het eindigt ook daar. Mijn eigen slenteren door de oude stad droeg daar mede aan bij. Tussen 2016-2024 verbleef ik voor vakantie of langere tijd wonen en werken in de stad (Combé).
Meneer Pim, zoals ik hem later durfde te noemen, vond het eerst maar een gekunsteld idee om via het verhaal van ‘ene Jim’, een ode aan Wan Pipel te brengen. Althans, dat was zijn reactie op mijn synopsis en vragen aan hem. Ik moet zeggen dat ik ook nog zoekende was hoe ik een ode aan zijn film kon brengen. Zijn e-mails waren direct en duidelijk en ja hij had voor 100% gelijk en ik ook 😉. Het bleek uiteindelijk eenvoudiger dan ik dacht en ik ben blij dat ik vastgehouden heb aan het eerste, rudimentaire idee: laat het personage waar het om gaat zelf vertellen waarom hij van Suriname houdt. En zo geschiedde. Jim, de vader van hoofdpersoon Erik, hield van zijn land, net zoals Roy Ferrol dat deed.
Dagboek december 2022: ‘Grappig ontmoeting’ Op verschillende momenten van de dag zie ik hem buiten wandelen: een krasse tachtiger. s-Avonds met een veiligheidshesje aan. Kuilen in de weg en wat door moet gaan voor stoep, zorgvuldig mijdend. Overdag, slenterend langs de kant van de weg. Auto’s behendig uit de weggaand. De abominabele kwaliteit van het wegdek geeft fijntjes de stand van het land weer. Op de een of andere manier ontroert het me als ik hem zie: ergens op een terras, jaren geleden bij Buitengewoon, of gewoon, slenterend ergens door de stad en mijn eerste jaren in SU, zelfs op de fiets.
Een week voor Kerst 2022 durf ik meneer Pim aan te schieten op de Verlengde Mahonylaan in Paramaribo. Hij komt net van Rita’s Rotishop. Ik stel me aan hem voor en spreek van ons e-mailcontact. Een vriendelijke blik van herkenning. De La Parra woont alweer sinds mensenheugenis in zijn geboorteland. Hoewel Wan Pipel hem in 1976 financieel de kop kostte, is de eerste Surinaamse speelfilm nog steeds immens populair. Nog even hartstochtelijk vertelt hij over zijn film en beantwoordt hij trouw en zo gedetailleerd mogelijk al mijn vragen over de totstandkoming van zijn film. Ik ben blij dat hij mijn boek wil aannemen, dat enkele dagenervoor van de persen kwam. Hij bedankt me gelijk per e-mail voor de ‘grappige ontmoeting’ en zorgvuldig beschrijft hij de weg naar zijn ‘kabouterhuisje’ en hoe ik het boek voor hem in de brievenbus moet doen (hij woont achter ons 😉
Vrijdag 13 september 2024 Na een intensieve en emotionele studiedag, krijg ik in de vroege avond het seintje op mijn telefoon dat de stream van de ceremonie om de La Parra’s leven te vieren begint. Zoveel liefde vult de ether en met een lach en een traan ben ik getuige van wat Pim de la Parra betekent voor zovelen en ook voor mij.
Met een glimlach bekijk ik na afloop de vele e-mails die ik tot voor kort van hem kreeg in zijn onmiskenbare lettertype (Palatino Linotype 16pt, kleur blauw). Van formeel afstandelijk, tot enthousiasmerend en inspirerend gaf hij niet alleen antwoord op mijn vragen, maar deelde adressen van personen die ik voor de Surinaamse boekpresentatie (februari 2023) kon uitnodigen en nog veel meer. Zijn columns, filmtips, boekentips, foto’s, artikelen, presentaties en de trots-op-zijn-dochters: hij deelde veel, tot het stil werd. Ik miste zijn ‘nieuwsbrieven’. De aanhef van de e-mails die ik kreeg zag er meestal zo uit:
Aloha lievebeste familie & bestelieve mati, Aloha bestelieve & lievebeste movie mati, buku-mati, Aloha geachte heer Patrick Wouters ## VOOR PATRICK, zoals toegezegd in mijn zojuist verzonden brief. + Dank voor uw reactie & veel succes met uw boek “Vlucht in de werkelijkheid”
Ciao Ciao, Pim Sr.Jr.
Tot slot Ik ben zo vrij te eindigen met een fragment dat ik zo typerend vind voor deze intrigerende man. Velen zullen er vast iets in herkennen:
Aloha geachte Patrick Wouters,
U maakt het zich met uw romanverhaal veel te moeilijk, stel ik opnieuw vast na lezing van uw samenvatting. Een ervaren ‘editor’ bij een literaire uitgeverij zou dat hoogstwaarschijnlijk direct kunnen bevestigen. + Als ik u was zou ik het verhaal sterk vereenvoudigen, om versnippering te voorkomen. + Omdat hij zijn gezin verlaat lijkt Jim me nogal egoïstisch & daarom niet zo sympathiek. Heeft hij misschien een onbewust identiteitsprobleem? Wat is er precies met hem aan de hand? Wordt hij verscheurd door een innerlijk conflict? Dat vroeg ik me onwillekeurig af bij het lezen van uw resume. + Ook zie ik niet dat het voor uw verhaal enige meerwaarde oplevert om Jim als toeschouwer of figurant opnamen van WAN PIPEL te laten bijwonen. Dat lijkt me eerder ‘versplinterend’ te zullen uitwerken. # Maar goed, het is uw verhaal! + WAN PIPEL is ‘eeuwig’ actueel & relevant, omdat de mensheid niet zonder racisme schijnt te kunnen leven. De film heeft verder geen ondertitel nodig; WAN PIPEL zegt alles & dat is genoeg.