Vlucht van de werkelijkheid werd aan het publiek gepresenteerd in Suriname op vrijdag 3 februari 2023 en in Den Haag op donderdag 23 maart 2023. Op zijn website licht Patrick Wouters een tip van de sluier op met wetenswaardigheden over zijn eerste boek. In deze post vind je alle bijdragen bij elkaar verzameld.
Fragmenten uit Vlucht in de werkelijkheid, waar mogelijk geïllustreerd met beeldmateriaal, bedoeld als impressie van mijn boek. Scènes uit Den Haag, voormalig Nederlands-Indië, Indonesië en Suriname. People, places and things: het decor van Vlucht in de werkelijkheid. In het tweede deel is hoofdstuk 2, pagina 16 van enkele foto’s voorzien.Één van de hoofdpersonen, Erik, mijmert over het oude familiehuis op Oost-Java uit hoofdstuk 1.
[2]
Op Oost-Java staat nog steeds het familiehuis dat het decor vormde van bijna alle verlovings- en trouwfoto’s van mijn Indische oudooms en -tantes. Hun kinderen zijn praktisch allemaal in hetzelfde huis geboren. Tijdens mijn eerste rootsreis naar Indonesië, in de jaren negentig, vond ik het woonhuis terug. Onherkenbaar verbouwd en uitgebreid. De Chinese bewoner wilde niet dat ik er rondneusde of ook maar in de buurt van zijn erf kwam. Hij verwees me naar het vierde grote huis in de straat: ‘Dáár woonden vroeger blanda’s.’
Het karakteristieke langgerekte Indische huis met witgekalkte muren, kleine oprijlaan met witte kiezelstenen, grote bloempotten, open voorgalerij, vloer met roodbruine tegels, broodoven, bijgebouwen en achtererf (zo groot als een voetbalveld, beweerde mijn moeder) staat nog steeds in Indonesië. Alleen weet niemand nog wat is bijgebouwd of gesloopt. Niemand weet nog wie daar vroeger woonde.
Het familiehuis in Mojokerto dat model staat voor het huis uit Vlucht in de werkelijkheid. Dit is de trouwfoto van de zus van de oma van de auteur: Eus Stok, die op 4 maart 1938 trouwde met Oscar Rudolph. De oma van de auteur staat uiterst links op de foto. De vader van de auteur is de jongen in matrozenpak, eerste rij, vierde van recht.Foto afkomstig uit de verzameling van Grace Rudolph (1943-2021).
De verlovingsfoto van de grootouders van de auteur langs vaderskant: Melanie Constance Stok (1910-1981) en Schelte Wouters (1901-1944). De foto is gemaakt voor het familiehuis in Mojokerto dat model staat voor het familiehuis in Vlucht in de werkelijkheid.
Ik kon me haast niet voorstellen dat mijn familie hier decennialang rondliep. De hitte, de drukte, de mensen die voortdurend iets van me wilden. Ik herkende het land in eerste instantie niet als het land van mijn ouders. Toch moest zelfs ik toegeven dat sporen uit het verleden nog zichtbaar waren, voelbaar. Op reis met de herinneringen van een ander. Op zak met een handvol foto’s van vroeger: de watertoren, de oude lagere school, de pasar, de jacht.
Watertoren Mojokerto jaren vijfig. De vader van de auteur Schelte Wouters (1932-2013), tweede van links.
De watertoren van Mojokerto (2019), aan de voet van het oude zwembad is onlangs verbouwd tot een monumentaal Islamitisch monument.
Simpangschool Soerabaja, jaren twintig van de 20e eeuw.De moeder van de auteur zat op deze school.
De oude lagere school uit Vlucht in de werkelijkheid: Simpangschool Surabaya (2019).De warings staan er nog steeds…
De jacht. Jaren twintig, 20e eeuw. Plantage Tjoeroeg Soekoredjo Kendal (Curug Sewu). Vierde van rechts de opa van de auteur Schelte Wouters (1901 – 1944) met twee van zijn broers (Joost en August).
Jaren later zag ik via Google Street View dat ik toen wel degelijk gelijk had: het huis met het langgerekte dak met rode dakpannen is duidelijk te zien vanuit de lucht. Gelegen naast de kampong, waar achtergebleven Indo’s nog steeds in vrij armoedige omstandigheden woonden.
Jl. Hos. Cokro Aminoto, Mojerkoto. Het tweede langgerekte huis links op deze Google Street View foto is het familiehuis dat model staat voor het huis uit Vlucht in de werkelijkheid
Fragmenten uit Vlucht in de werkelijkheid, waar mogelijk geïllustreerd met beeldmateriaal, bedoeld als impressie van mijn boek. Scènes uit Den Haag, voormalig Nederlands-Indië, Indonesië en Suriname. People, places and things: het decor van Vlucht in de werkelijkheid. In het eerste deel is hoofdstuk 53, pagina 125 van enkele foto’s voorzien.We volgen Erik wandelend door de binnenstad van Paramaribo. Het vertrekpunt is zijn logement aan de Costerstraat.
[53]
Via de Costerstraat, de Verlengde Mahonylaan, rechtsaf de Prins Hendrikstraat in en linksaf de Regentessestraat in, wandel ik naar de Julianastraat. Het had sneller gekund, maar dit is mijn route.
Julianastraat, splitsing met Koninggestraat waar zich onder meer het St Vincentius ziekenhuis bevindt. Op weg naar school of een ontbijtroti halen? Links rotishop Carili. Inmiddels verhuisd naar het pand aan de overkant.
De scholieren in uniform lopen naar de scholen in de buurt. Of ze houden zich op bij de rotishop Carili. Het is op dit tijdstip razend druk, net als tijdens lunchtijd.
Ik passeer rechts op de hoek van de Van Roseveltkade het huis van de grote dichter Dobru. Tegenover de Sommelsdijkse kreek. ‘Het huis dat verhalen vertelt, Erik.’
Dobru Oso. Voormalig woonhuis van de dichter Dobru.
Ik volg de slenterroute van mijn vader langs de Sommelsdijkse kreek met aan de rechterkant de Nederlandse ambassade. Het lijkt of ze leegstaat.
De ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden in Paramaribo.
Ik sla rechts af, de Grote Combéweg in. Bij Zus & Zo maak ik een foto van de beschilderde schutting van Surinaamse helden met op de achtergrond het witte houten huis dat ik zo mooi vind. Iedere keer dat ik hier ben is het vervallener dan de vorige keer.
Het portret van Dobru, het tweede van links, is gebaseerd op een foto die in de kapperszaak hangt waar mijn vader trouw om de zes weken kwam.
Robin Ewald Raveles: Dobru. 1935-1983.
Net als mijn vader slenterde Dobru vaak door de oude stad, herkenbaar aan zijn afrokapsel, zwarte snor en grijze baard. Op weg naar zijn werk in het Surinaamse parlement op de hoek van de Grote Combéweg en de Gravenstraat (Henck Arronstraat). Of je zag hem in het centrum met een kleine boekenvoorraad, die hij zelf ook verkocht en signeerde op scholen en bij evenementen.
Gerestaureerd voormalige Parlementsgebouw, hoek Henck Arronstraat en Grote Combéweg.
De dichter-politicus betaalde een maaltijd voor mijn vader tijdens de eerste moeilijke jaren van zijn terugkomst naar zijn geboortegrond van de opbrengst van zijn boeken. En mijn vader was niet de enige: iedereen die het nodig had kreeg wat toegestopt. Het was deze dichter die hem aanspoorde het contact met zijn familie te hernieuwen. ‘Opdat wij Suriname leerden kennen.’ Dobru’s dood in 1983 trok mijn vader zich daarom erg aan. Het waren de jaren dat zelfs mijn vader niet zeker wist of hij in Suriname wilde blijven. Maar hij bleef, ook toen de binnenlandse oorlog het nieuws domineerde. ‘Nederland is me te koud en de mensen zijn me te kil, gudu.’
Journalist Hans Hemmes woonde de boekpresentatie bij van Vlucht in de werkelijkheid op donderdag 23 maart 2023. Hij maakte onderstaand artikel met fotografie van Ashley Melissa de Groot.
Ashley Melissa de Groot legde op fenomenale wijze de Nederlandse boekpresentatie vast van mijn debuut Vlucht in de werkelijkheid. Positieve energie alom in boekhandel De Vries Van Stockum in Den Haag. Het was een sfeervolle, liefdevolle samenkomst.
Voordragen uit je boek en erover vertellen blijft een bijzondere ervaring. Het voelde als een theatervoorstelling. Het decor vormde de boekhandel waar ik sinds mijn jeugd kom, nu gesitueerd in de fraaie Haagse Passage. Journalist, vriend en schrijver Ricci Scheldwacht (hét Indisch maandblad Moesson) begeleidde de avond op zijn bekende warme wijze, waar hij mij veel ontfutselde 😉. Actrice en beeldend kunstenaar Wieteke van Dort, die voor mij veel betekent, nam het boek in ontvangst. Mijn moeder, kinderen, man, familie, vrienden, collega’s en nog meer bekenden, waren in groten getale naar Den Haag afgereisd: #dankbaar.
Volg mijn website of mijn socials (Facebook, Instagram en LinkedIn) voor actuele informatie rond lezingen en signeersessies die ik de komende tijd in Nederlands houd. Geïnteresseerd in een lezing, signeersessie, interview etc.? Neem dan contact met mij op via de bekende kanalen of via het contactformulier op deze website.
Over het boek Vlucht in de werkelijkheid is het caleidoscopische verhaal van de vriendschap tussen Erik en Ralph. Twee Indische jongens; bevriend met elkaar sinds hun twaalfde. Vervreemd van elkaar rond hun zeventiende. Weldra verliezen ze elkaar volledig uit het oog als Erik verhuist. Dertien jaar later vindt een onverwachte en ontroerende ontmoeting plaats. Vanaf dat moment pakken zij de draad van hun vriendschap weer op. Aan de hand van een gezamenlijk boekproject wordt hun vriendschap en familiegeschiedenis ontrafeld. Vlucht in de werkelijkheid verhaalt over het leven vóór de dood. Over vriendschap en familierelaties. Met flashbacks naar gebeurtenissen in Nederlands-Indië/Indonesië en Suriname. Vlucht in de werkelijkheid is ook een migratieverhaal. Een verhaal van verbinding.
Vlucht in de werkelijkheid is nu te koop via onder meer:
De Nederlandse boekpresentatie van mijn debuut Vlucht in de werkelijkheid was een liefdevolle en sfeervolle samenkomst. Warme, positieve energie alom. Iedereen die er bij was, live of in gedachten: #dankjewel.
Voordragen uit je boek en erover vertellen blijft een bijzondere ervaring. Het voelde als een theatervoorstelling. Het decor vormde de boekhandel waar ik sinds mijn jeugd kom, nu gesitueerd in de fraaie Haagse Passage. Journalist, vriend en schrijver Ricci Scheldwacht (hét Indisch maandblad Moesson) begeleidde de avond op zijn bekende warme wijze, waar hij mij veel ontfutselde 😉 Wieteke van Dort, die voor mij veel betekent, nam het boek in ontvangst. Mijn moeder, kinderen, man, familie, vrienden, collega’s en nog meer bekenden, waren in groten getale naar Den Haag afgereisd.
Deze avond werd gerealiseerd door Boekhandel De Vries Van Stockum in Den Haag, Ricci Scheldwacht, Wieteke van Dort, Scott Schotsborg en Senang producties.
De komende tijd geef ik lezingen en signeersessie door heel het land. Volg mij via LinkedIn, Facebook, Instagram of deze website voor alle actuele informatie.
Tot daar. Tot ziens.
Geïnteresseerd in een lezing, presentatie, signeersessie of interview? Neem dan contact met mij op via de bekende kanalen.
Senang producties 