Fragmenten uit Vlucht in de werkelijkheid, waar mogelijk geïllustreerd met beeldmateriaal, bedoeld als impressie van mijn boek.
Scènes uit Den Haag, voormalig Nederlands-Indië, Indonesië en Suriname. People, places and things: het decor van Vlucht in de werkelijkheid.
In het derde deel is hoofdstuk 5 (fragment) pagina 20 e.v. van enkele foto’s voorzien. Één van de hoofdpersonen, Erik, bezoekt zijn lievelingsoom- en tante in Den Haag.
[5]

De tijd heeft stilgestaan in de portiekwoning aan de Jaarsveldstraat in Den Haag. Het zou er nog steeds 1969 kunnen zijn. In de gang ruikt het Indisch. Een mengeling van jasmijnthee en versgebakken tempé en tahoe. De geur uit mijn jeugd. De klok naast het toilet loopt vijf minuten achter en in de open gangkast die dienstdoet als voorraadkast zijn veel levensmiddelen bijna over de houdbaarheidsdatum heen. Ik moet altijd even achter het gordijn kijken.

De foto is gemaakt door de Dienst voor de Stadsontwikkeling en komt uit de Collectie Haags Gemeentearchief.

‘Ja, jong, je weet maar nooit…’ zegt tante Non ter verontschuldiging als ze mijn jas aanneemt. De warme omhelzing is zo vertrouwd. Troostvol. In haar armen voel ik me nog altijd dat jochie van weleer. Haar hand op mijn hoofd is een weldaad. Ik heb dat zo nodig. Ze lacht om de grimas die ik trek als ze me de woonkamer in dirigeert. ‘Gezellig dat je er bent.’
Oom Rob zit in een comfortabele, opgelapte fauteuil bij het raam. De notenhouten meubels hebben hun glans nog niet verloren. De tl-buizen midden in de woonkamer doen er nog een schepje bovenop. Op de oude buizenradio van Philips waaruit geen geluid meer komt, staan nog altijd twee ebbenhouten beeldjes, op een gehaakt kleedje. Degelijk houtwerk, afkomstig uit Bali. Al mijn ooms en tantes hebben die beeldjes. Ik ook.
Aan de muur hangen Indonesische taferelen uit lang vervlogen tijden. Op het wandmeubel staat het houten lijstje met de bijna vergeelde portretten van mijn overgrootouders. Op geen van de foto’s die ik van hen ken, kijken ze in de lens.
‘Blijf zitten, oom.’ Ik buk en omhels mijn oom. Ik vind hem toch wat brozer dan een half jaar geleden.
‘Die foto’s wil ik graag scannen, als u het goedvindt.‘
‘Neem maar mee. Tante heeft de rest al voor je klaargezet.’ Oom Rob wijst naar een gedeukt Verkade koekblik op de eettafel. ‘We hebben ze niet meer ingeplakt. Te veel werk.’
Ik haal een stapel foto’s uit het blik. Ze zijn lang geleden, tijdens de Japanse bezetting of later, in de bersiaptijd, uit fotoalbums gescheurd en meegesleept van hot naar her. Vreemde en bekende gezichten wisselen elkaar af. Op de achterkant van enkele foto’s staat wat geschreven. Ik herken het vaste handschrift van mijn tante: Met Rob op de Poentjakpas, zomer 1938; Fuiven bij Zus, 3 mei 1952 en Graf van kleintje, Kembang Koening, Soerabaja, 1956.

‘Hier.‘ Oom Rob wijst naar een grote foto met een gekartelde rand. De kleine foto van het graf van zijn eerste kind wil hij liever niet zien. ‘Dit is de enige foto die we van jouw overgrootvader en grootvader samen hebben. Een echte blanda. Blanke Indo, noemde tante mijn oudeheer, want hij is zo verindischt als de pieten.’
‘Oom, deze foto stond vorige maand in Moesson. Iemand heeft de foto naar het Indisch Familie Archief gestuurd. Af- zender onbekend. Wat een toeval. Bij opa en oma stond ze ook altijd op de kast. Ik vind het echt een bijzondere foto. Niet vergelijkbaar met andere familiefoto’s die ik ken. Niks geen Djas toetoep, gewoon een totok in zijn slaapbroek, relaxed in de tropen.’
Andere fragmenten uit Vlucht in de werkelijkheid
- Fragmenten I
- Fragementen II
- Tip van de sluier 1 (bevat fragment uit hoofdstuk 1)
Vlucht in de werkelijkheid is te koop via onder meer:
- Website Patrick Wouters (gesigneerd etc. Zie rubriek Bestellen)
- Uitgeverij Brave New Books
- Boekhandel De Vries Van Stockum
- Julia’s Indo Sweets & Treats in Den Haag
- Het E-book bestel je eveneens bij Brave New Book: Bestel E-Book Vlucht in de werkelijkheid
- Online/offline bij iedere boekhandel van jouw keuze.
Neem voor lezingen, signeersessies of boeken in consignatie nemen contact op met Patrick Wouters via het contactformulier
Ontdek meer van Senang producties
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.




Och, de Werkhovenstraat… Daar woonde zoveel Indische familie!
Die hele wijk had dat inderdaad. Mijn familie woonde er ook.